NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
أَبُو
مَعْمَرٍ
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
عَمْرِو بْنِ
أَبِي
الْحَجَّاجِ
الْمِنْقَرِيُّ
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
الْوَارِثِ
حَدَّثَنَا
شَيْبَانُ
عَنْ
الْأَعْمَشِ
عَنْ شَقِيقٍ
عَنْ ابْنِ
مَسْعُودٍ
أَنَّهُ
قَرَأَ
هَيْتَ لَكَ
فَقَالَ
شَقِيقٌ إِنَّا
نَقْرَؤُهَا
هِئْتُ لَكَ
يَعْنِي
فَقَالَ
ابْنُ مَسْعُودٍ
أَقْرَؤُهَا
كَمَا
عُلِّمْتُ
أَحَبُّ إِلَيَّ
Şekîk'den rivayet
olunduğuna göre;
İbn Mes'ud (r.a)
("... haydi gelsene"[Yusuf 23] mealindeki ayet-i kerimeyi .. (şeklinde) okumuştur. Şakîk dedi ki:
"Biz(se) bu ayet-i
kerimeyi ... seklinde okuyoruz."
(Şakik bu sözüyle) "İbn Mes'ud, (benim bu kelimeyi bana
öğretildiği gibi okumam daha çok hoşuma gidiyor) dedi," demek istiyor.
İzah:
Buhârî,
tefsir'ul-kur'ân, suretü’l-Yusuf .
İbn Mes'ud'un bu
ayeti şeklinde okuması bu ayet hakkında
mütevatir olan kıraat şekillerinden biridir.
Vahidi bu kelimenin
isim-fiil olduğunu ve "Haydi gelsene" anlamına geldiğini, masdarı ve
çekimi olmayan kelimelerden olduğunu söylemiştir.
Ferrra'ya göre bu
kelime Havran halkının kullandığı bir lügattir. İbnü'l-Enbari de Havran halkı
da Kureyşlüer de birbirlerinden habersiz olarak aynı manada kullanmışlardır. Bu
kelimenin tesniyesi, cemii ve müennesi yoktur. Bir fiilde bulunması gereken
hususlar bu fiilde sonuna ilave edilen muhatab ve muhataba zamirleriyle ifade
edilir.
Bu kelime beş şekilde
okunabilir. Bu kıraat şekilleri içerisinde en güzel olanı şeklindeki kıraattir.
Bu kelimeyi;
1. Nâfi ile ibn Zakvân
ve Ebû Ca'fer "hiyte"
şeklinde,
2. îbn Kesîr
"heytü" şeklinde,
3. Hişam
"İıi'te" yahut "hi'tü" şeklinde,
4. Diğer kıraat imamları
da "heyte” şeklinde okumuşlardır.
5. İbn Abbas ise bu
kelimeyi “hüyiytü" şeklinde okumuştur. Bu kıraat şekillerine dört şaz
kıraat şekli de ilave edilirse, bu kelimenin dokuz şekilde okunduğu görülür.